2016 Yılını UNESCO "Aristo" yılı olarak ilan etmiştir.
21 Kasım Dünya Felsefe Günü Dolayısıyla "ARİSTO VE BÜYÜK İSKENDER. DÜNYA VATANDAŞLIK FİKRİ " Konulu bir konferans aynı tarihte Saat 18:00 de Mersin Kültür Merkezinde Halkımıza ücretsiz olarak sunulmuştur.
21 Kasım Dünya Felsefe Gününde bu konferansı halkımıza sunan AKTİF FELSEFE KÜLTÜR DERNEĞİNE , Mersin Kültür Merkezi olarak teşekkür ederiz.
Selveri Saniye Akçal konuşmasında : Dünya Felsefe gününde Aktif Felsefe-Kültür Müdürlüğü işbirliği ile gerçekleşen bu etkinlik için Sayın Bahaettin Kabahasanoğlu’na teşekkür ederek, insanlık olarak bu günün hepimize kutlu olmasını diledi. Felsefenin Philo Sophia’dan geldiğini ve içimizdeki bilgeliğe doğru bizi götüren aşk olduğunu, bu sözcüğü de ilk kez Pitagoras’ ın kullandığını vurguladı. İnsanlık tarihinde bir felsefi zincir olduğunu belirterek , "Aristo bu zincirde sağlam bir halkadır. Tarihe adını Altın harflerle yazdıran “BÜYÜK İSKENDER” in hocasıdır. Felsefe evrensel değerler olan erdemler üzerine yapılan bir çalışmadır. Her insanın içindeki uyuyan filozofunu uyandırmak için önemli bir araçtır. Bu araç yardımıyla potansiyellerimiz olan soylu düşünce ve duygularımız içimizdeki en iyi olanları ellerimizle aktarmamıza imkân verir. Bizi daha iyi bir insana dönüştürerek, -DAHA İYİ BİR DÜNYA BIRAKMAMIZ İÇİN İMKÂNLAR SUNAR.”dedi ve özetle şöyle devam etti.
Büyük İskender Aristo’dan dersler alır, babası Pers ordusunun üstüne yürümek için sefere çıktığında 16 yaşındadır. Kral Philip krallık mührünü ve krallığının yönetimini oğlu İskende’e bırakır. Yunan ve Greklere karşı ilk zaferlerini kazandığı dönemidir. Babasının ölümüyle de 20 yaşında Kral olur ve Babasının hayallerini gerçekleştirmek üzere Pers ordusuna karşı seferlerini başlatır. Onun en büyük utkusu Doğu ve Batıyı birleştirmekti. “DÜNYA VATANDAŞLIK FİKRİ”. Hocası Aristo ise bu fikrin gerçekleşmesinin mümkün olmayacağını savunur. İskender’in yanından ayrılarak Atina’ya döner ve kendi felsefe okulunu “Licium”, “Lise”yi kurar. Denecek ki Aristo’nun metafiziği bile Yunanın düşüşünü önleyememiştir. Çünkü Aristo’nun hocası Eflatun(Platon)un okulu Akademiya idi. Günümüzdeki üniversitelerinin temelini atmıştır. Felsefesinin temelini oluşturan kavramlar;
- Ruhun Ölümsüzlüğü,
- Arketipik Güzellik, İdealar.
- Adalet Fikri.
Aristo, mantık üzerine mantık yürüterek somut şeyler üzerinde, elementler üzerine yoğunlaşıyor. Felsefeyi madde boyutuna indirmiş olmasına rağmen Yunan da ki düşüşü önleyememiştir deniyor. Ama tarihin akışına yön verecek olan yaşadığı çağda dünyanın yarısını fetheden, pek çoğu hala günümüzde kullanılan 70 şehir kurmuş bu şehirlerin içinde müze ve kütüphanelerin yer aldığı büyük yaşam merkezleri olan papirüs yapımından elle çoğaltma işlemlerinin de yapıldığı önemli merkezleri inşa ederek bilimde, coğrafyada gelişmeler, tüm sanatlarda, tiçarette dünyayı birleştirecek olan ”BÜYÜK İSKENDER”i yetiştirmiştir.
Bu fetihler etnoğrafya alanında geniş bilgiler edinilmesine kaynak olmuştur. Sireneyka sınırlarından Keşmir’e kadar, çeşitli sayısız kavimlerin ülkelerine ayak basılmış, o coğrafyalar hakkında bilgi edinilmiş, hayal ürünü efsanelerin engelini yok etmiştir.
- Oralarda köpek başlı, uzun kuyruklu insanlar vardı.
- Ayakları şemsiye biçiminde insanlarda bulunmaktaydı. Bunlar sırt üstü yatıp, Güneş’e uzandıkları zaman, ayaklarını şemsiye gibi açıp başlarına gölge yapıyorlardı.
- Ellerinde beşer, ayaklarında sekizer parmakları bulunan dağlılar, vücutları kalın kumaş gibi sık tüylerle kaplı insanlar da vardı.
Makedonyalılar oraya gittiklerinde bunların hayali olduğunu gördü ve anladı. O insanlar üzerinde uzun uzun gözlemler yapıldı, onların yaşayışları öğrenildi. Aradaki uzak mesafeler, ulaşımdaki zorluklar düşünüldüğünde İskender’in seferleri olmasaydı Batılı bilginler uzun zamanlar boyunca oraları tanımayacaktı.
Hazar Kıyıları, Pamir sınırları, Hindu-Kuş Bölgesi, Belucistan gibi yerleri bu seferler sayesinde tanıdılar.
- Artık biliyorlardı ki İran’ın Kuzey kesiminde yaşayanlar beyaz ırktandılar.
- Moğollar, Tatarlar daha oralara sızmamışlardı.
- Oraların yerli ahalisi Türkistan bozkırlarında göçebe hayatı sürdürüyorlardı. Dağlarda küçük topluluklar halinde yaşıyorlardı.
- Bunların hepsi Pers Dininin etkisinde kalmışlardı. Güneşe tapıyorlardı.
- Bu insanlar daha sonraları Hindistan sınırına yakın yerlerdeki kavimlerle birleşerek, HİNT-İSKİT kavimlerini meydana getirdiler.
- Bunların Orta Asya’nın din, sanat, kültür tarihinde büyük payı olmuştur.
- İskender’in seferleri hayvanlar ve bitkiler hakkındaki masallara da son vermiştir.
- Oralarda insan başlı, aslan pençeli, akrep kuyruklu martikoralar: altın kervanlarına saldıran, tilki iriliğinde dev karıncalar bulunmadığını öğrendiler.
- Oralarda gerçek hayvanlar; develer, filler, maymunlar, timsahlar bulunduğunu görmüşlerdi.
- Yeni bitkiler keşfedildi ve bunlardan Akdeniz ülkelerine getirilerek üretildi.
- Makedonyalılar limon ağaçlarını ilk defa Horasan bahçelerinde gördüler.
- Kokulu bitkilerin Asya’dan Avrupa’ya getirilmesine ve hangi cins toprakta nerelerde yetişebileceği bilgileri edindiler.(pelesenk, kına, amber, sandal)
- Ulaşım yolları açısından bu sefer çok yararlı sonuçlara vesile oldu.
- Makedonyalılar Asya’nın içlerine perslerin bildiği yollardan ilerlediler.
- Kilikya’dan Belh’e kadar uzanan yol vardı ki her mevsimde geçit veriyordu. Kervanlar bu yollardan gidip geliyordu. İskender de bu yolu kullandı.
- Hindu-kuş, Çitral boğazlarını ordu yolu haline getirdi.
Asya seferinde kullandığı yollar önemli hale gelmiştir. Makedonya-Hindistan yolunu oluşturmaya çalışmıştır. Daha sonraki deniz, hava, kara ve tren yollarına kılavuzluk oluşturmuştur.
Hindistan’dan, Çin’den kalkan kervanlar Akdeniz ülkelerine bu yollardan geldiler.
Mezepotamya ile İran’ın Kuzey’inden gecen yol yüzyıllarca İpek Yolu oldu.
Makedonyalıların Asya seferi İlkçağ coğrafyacılarının bilgilerini büyük ölçüde artırmıştır. Bunlar artık Pers İmparatorluğunun topraklarının bütün coğrafyasını biliyorlardı. Tam bir titizlik başladı. Artık efsanelere, masallara körü körüne inanılmıyor, bunların doğru olup olmadığı araştırılıyordu. Kralın yakınındaki bilginler bir askeri seferi gerçek bir bilim inceleme seferi haline getirdiler, gözlemleriyle, incelemeleriyle de kesin bilgiler elde ettiler.
Asya’nın coğrafya durumu özellikle İran’ın, Afganistan’ın sıradağları, Hindu Kuş Dağları gerçeğe tam uygun tespit edilmiştir ki elli yıl sonra Dikearhos Toroslar’dan Himalayalar’a kadar enlem dairesi çizebilmiştir yorumları yapılmıştır..
- Mısır’da ki İskenderiye,
- Küçük Asya ile Suriye arasındaki İskenderun,
- Afganistan’da Kabil Geçidi’ne yukarıdan bakan, tepelere giden yol üzerinde Herat,
- Afganistan’ın fikir, kültür, ticaret merkezi Kandahar,
- Afganistan, Semerkant, Hazar bölgesi, arasındaki ulaşımın düğüm noktası olan Merv,
- Türkistan’ın göbeğinde ki Hocent (Leninabad) bu günde hareketli bir merkezdir.
- İskenderiye bunların en güzeli olmuştur. Bunun nedeni elbette ki Ptolemaios’un orayı Mısır’ın yeni Başkenti yapması olmuştur. İskender’in baş mimarı Deinokrates’e şehrin Mareotis’le deniz arasındaki eski bir garnizon merkezi olan Rakotis’te kurulması görevini vermişti. Br dalgakıranla ana toprağa bağlı bulunan faros Adası şehri rüzgârlara karşı iyi korumuş iki liman kazandıracaktı. Kinidos’lu Sostratosbu ada üzerine 120 metre yüksekliğinde bir deniz feneri yaptı. İlkçağ dünyasının yedi harikasından biri olarak tarihe geçmiştir.
- Şehir çabuk gelişip büyüdü. Planı çağımızdaki Avrupa, Amerika şehirleri gibi, düz çizgilerle çizilmişti. Sokaklar birbirini öyle kesiyordu ki aralarında kalan kısımlar hep dörtgen biçimliydi. Ana cadde-Kanopika Caddesi-6 kilometreyi aşan uzunluktaydı. Genişliği 35 metreydi. Şehrin üçte birini parklar, bahçeler, saraylar kaplıyordu
- Ptolemaios’ların başkenti olarak bir ticaret merkezi, liman şehri, büyük bir sanat-kültür merkezi oldu. Şehrin yüzyıllar boyunca manevi üstünlüğünü sağlayan kuruluşlar arasında ikisi başta gelir.
- Mısır’da ki İskenderiye,
- Küçük Asya ile Suriye arasındaki İskenderun,
- Afganistan’da Kabil Geçidi’ne yukarıdan bakan, tepelere giden yol üzerinde Herat,
- Afganistan’ın fikir, kültür, ticaret merkezi Kandahar,
- Afganistan, Semerkant, Hazar bölgesi, arasındaki ulaşımın düğüm noktası olan Merv,
- Türkistan’ın göbeğinde ki Hocent (Leninabad) bu günde hareketli bir merkezdir.
- İskenderiye bunların en güzeli olmuştur. Bunun nedeni elbette ki Ptolemaios’un orayı Mısır’ın yeni Başkenti yapması olmuştur. İskender’in baş mimarı Deinokrates’e şehrin Mareotis’le deniz arasındaki eski bir garnizon merkezi olan Rakotis’te kurulması görevini vermişti. Br dalgakıranla ana toprağa bağlı bulunan faros Adası şehri rüzgârlara karşı iyi korumuş iki liman kazandıracaktı. Kinidos’lu Sostratosbu ada üzerine 120 metre yüksekliğinde bir deniz feneri yaptı. İlkçağ dünyasının yedi harikasından biri olarak tarihe geçmiştir.
Asırlar sonra Montesquieu İskender için şöyle yazacaktır:
- Emelleri ancak akla dayanır şeyler olmakla kalmamış, aynı zamanda o bunları akıllıca gerçekleştirmiştir. Yaptıklarının baş döndürücü hızı içinde, ihtirasının ateşi içinde bile çok güçlü bir aklı, muhakemesi, mantığı vardı ki onu ileriye doğru bu sürükler, gideceği yolu bu gösterirdi diyecektir.
Selveri Akçal, konuşmasını şu cümlelerle noktaladı. "Dünya felsefe Gününde bu büyük Yaşam Ustalarını andık. Onlardan ilhamlar alabilmek ve eğer günümüz filozof adayları olarak bizlerde onlar gibi “ Kendimizi Tanımak, içimizdeki en iyiyi çıkartabilmek için felsefeyi iyi bir araç olarak görebilirsek, “DAHA İYİ BİR DÜNYANIN KURULMASINA KATKI SAĞLAYABİLİRİZ. YIKICI DEĞİL YAPICI OLURSAK HAYAL ETTİĞİMİZ DÜNYAYI İNŞA ETMEYE BAŞLAMIŞ OLURUZ."
"Öncelikle Kültür Müdürlüğüne, destek veren çalışanlarına ve siz Katılımcılarımıza teşekkür ederim " diyerek konferansı bitirdi.
Arist_Basın bülteni (1).docx